زدبازی:
زاخاربازی ... 10 سال از ورود کلمه زاخار به فرهنگ کشورمون میگذره ... کلمه ای که از قبل وجود نداشت و الان به عنوان یک ارزش در دل خیلی از جوانان جا باز کرده! ارزشی که پنج تا شاه و بی بی پرچمشو به دست دارن و گروهی عاشق و طرفدار یعنی زاخار موفقیتشونو به ارث میبرن! دنیای زاخاربازی...
زدبازی ثابت کرده که همیشه به دنبال نوآوری در موسیقی بوده و همونطور که نسیم در مصاحبه ای که پارسال با ما داشت همین شاخصو عامل موفقیت زدبازی میدونست ما هم به این نتیجه رسیدیم که نوآوری عامل اصلی ماندگار بودن کارها و موفق بودن زدبازی بوده و هست! گروهی که برای بالا اومدن نه از شرایط اجتماعی – سیاسی جامعه مدد گرفت و نه برای معرفی شدن از فیت دادن یا دیس بقیه رپرا یا خواننده ها استفاده کرد و فقط و فقط از استعداد و پتانسیلی که از خود گروه نشات میگرفت بالا اومد و هم اکنون به یکی از پایه های اصلی موسیقی رپ و راک کشورمون تبدیل شده!
بررسی اعضا:
مهراد هیدن: مهراد به عنوان خواننده اصلی زدبازی میشه گفت یکی از کامل ترین موزيسين های ایرانه ... اگه بخوایم مهرادو بررسی کنیم به این نتیجه می رسیم که مهراد از آهنگ بی حس به بعد خودشو پیدا کرد و ازون آهنگ تا الان تو هیچکدوم از کارهای زدبازی ضعیف کار نکرده ... از نکات جالب درباره مهراد میشه به این اشاره کرد که هنوز سابقه نداشته مهراد در دوتا آهنگ از یه استایل استفاده کنه و همیشه تو هر آهنگی از یک استایل متفاوت استفاده کرده با استفاده از پتانسلی بالایی که صداش داره و همین عامل باعث شده هم خودش به عنوان محبوب ترین عضو گروه تبدیل بشه و هم زدبازی با داشتن همچین عضوی برا سال های طولانی تکرار نشدنی باقی بمونه (چون یه سری از گروه ها و خواننده جدیدا با زدبازی مقایسه میشن و ما فقط به این سوال بسنده می کنیم که شما عضوی مثه مهراد دارید؟ ) ... مهراد آهنگساز اصلی زدبازی هم هست (به همراه علیرضا جی جی) که سطح آهنگسازی بالایی در ایران داره و میشه به عنوان یکی از بهترین ها در زمینه آهنگسازی هم ازش یاد کرد!نكته اي كه مهراد رو خاص كرده تسلطش به صداشه. هم در اجرا هاي كه با تن بالا اجرا ميشه...هم در اجرا هايي كه با تن پايين اجرا ميشه.صداي مهراد نوع عجيبيست از خلقت خدا كه ...
سامان ویلسون: عضو نستالژيك گروه زدبازي! كسي كه ابتداي كار پر رنگ ترين عضو گروه بود و به خاطر تكست هاي فوق العاده و صدايي خيلي خاص(از اون جايي كه اصلا نمونه نداره)هميشه تو چشم بوده و هست.سامان به نوعي سبك گنگستا رو در رپ فارسي متحول كرد و حتي پدر همين سبك نيز ميباشد.علاقه ي سامان به آهنگ هاي گنگ بر هيچ كس پوشيده نيست.قوي بودن بيش از حد ترك ديس بك اون هم در اون زمان از استعداد عجيب سامان پرده برداري ميكنه...و اين نكته رو ثابت ميكنه كه سامان اگر راهش رو ادامه ميداد ما با شاه ترك هايي در اين سبك روبرو ميشديم...تنها ذكر يك نكته در مورد سامان كافيست...رپري رو مثال بزنين كه 5 سال غيبت داشته باشه...ولي مانند سامان همچنان اسمش بر زبون ها باشه...و در اكثر نظر سنجي ها در مورد شاخ ترين رپر خيابوني اول بشه...
سهراب MJ: سهراب از اعضای کلیدی زدبازی هست و با تکست های حرفه ای که وارد رپ فارس کرد مانند ابداع فرهنگ دو قافیه در رپ فارسی که بسیاری از رپرای بزرگ از جمله یاس و بهرام هم الگو برداری کردند
سهراب هم اکنون تنها عضوی از زدبازی هست که زدبازی قدیمو برا شنونده ها زنده میکنه چون از نظر استایل تغییر زیادی با گذشته نکرده .... البته این از ضعف سهراب نیسب بلکه نقطه قوتی برا زدبازی هست که طرفدارای قدیمشو هم بتونه راضی کنه ... ما در آلبوم زاخارنامه شاهد درخشش سهراب بودیم ! همچنین سهراب با نام بردن از سامان ویلسون در آلبوم تونست دل بسیاری از از طرفدارارو که از حضور نداشتن سامان در آلبوم ناراضی بودنو راضی کنه
يكي از پر انرژي ترين رپر هاي ممكلت همين سهراب زدبازيه...كه يكي از اصلي ترين ويژگي هاش شروع طوفانيه...به نظر من سهراب براي ورس اول ساخته شده. از اونجايي كه در آهنگ هايي مثل بريم فضا، بي حس، زندگيه منه...با شروع طوفانيش خواننده رو ترغيب به گوش دادن كار كرده...
علیرضا جی جی: علیرضا یکی از خاص ترین رپرای کشورمون هست! شخصیت خاص علیرضا باعث شده که مخاطب خاص خودشو داشته باشه به علاوه اینکه ورود علیرضا و سیاوش به زدبازی همزمان بود با غیبت سامان ویلسون و همین عامل باعث شد که این دو برا مدتی تحت فشار قرار بگیرن چون تا همین الان بعضیا فکر میکنن که سامان بخاطر مشکل با علیرضا و سیاوش از گروه رفت ... در صورتی که اصلا اینطوری نیست!
همونطور که گفتم علیرضا شخصیت ویژه و خاصی داره و ما میبینیم که تکست علیرضا سرشار از ایهام هست جوری که هیچ شنونده ای نمیتونه معنی اصلی تکست علیرضا رو درک کنه و باید ورسشو چندبار دقیق گوش بده تا بتونه منظور واقعیشو بفهمه! در ضمن علیرضا از بهترین آهنگسازان رپ فارسی هست و بیشتر شهرتش رو میشه به آهنگسازیش نسبت داد.
به نوعي ميشه به عليرضا لقب مرد ورس 2 رو داد!!! از اون جايي كه اكثرا ورس 2 رو اجرا كرده.از بهترين اجرا هاي عليرضا ميشه به مثل من و داستان ما و صد البته تهران مال منه اشاره كرد.عليرضا عموما براي بيان حرفش از چاشني ي طنز استفاده ميكنه
جا داره اینجا اینم بگم که خنده های جی جی از بهترین و جالب ترین خنده های رپ فارسه (من فکر میکردم خنده های جی جی ساختگیه اما تو ویدئویی که در فرودگاه کوالامپور ازش دیدم متوجه شدم که خنده واقعی خودش همینطوره)
سیاوش سیجل: مرد شماره يك رپ فارس در بيان احساسات و صحنه ها.صداي خاص سياوش اين امكان رو بهش داده كه در ترك هاي لاو و فان غوغا به پا كنه...و از نكته هاي جالب سياوش عوض كردن بجا و به موقع استايل ميباشد كه بزرگ ترين نمونه ي اين ويژگي رو ميشه آهنگ كوكولي كو ناميد...تيكه هاي خاص سياوش در آهنگ ها هميشه زبون زد بوده و هست...(حس ميكنيم سک*ي شديم...تهران شده ديگه نيويوركم...روي هر نوك مم* پر از كك منه...پاس بده يه كام صاف مثل بكام...ميخوام تتو كنم كه تا ته تو كنم...) و ذكر اين نكته كه سياوش با اين سبك و استايل همراه موفق و كليديه مهراد در آهنگ هاي راك هستش...
نسیم: كم حاشيه ترين و تنها عضو مونث گروه زدبازي.ته صداي دخترونه (همون بچگانه) همراه با لهجه ي خاص معجوني به نام نسيم ميسازه
وكاليستي كه در سبك هاي ار اند بي و پاپ هميشه به گروه كمك كرده و بيان احساسات رو به مراتب راحت تر كرده براي گروه...از اولين اجرا كه بي حس بوده تا آلبوم نسيم يا تنها يا به همراهي مهراد از پس كار ها به بهترين شكل بر اومده
نسيم با اجرا هاي قوي به طور كل گروه رو از تضمين كرده و صد البته با نگه داشتن حد طرفدار ها رو هميشه (به جرات ميگم) راضي نگه داشته...به طوري كه واقعا اجراي ضعيفي از نيسم ما نديديم تا به امروز!
بررسی کلی زاخارنامه:
بقول علیرضا جی جی، زاخارنامه آلبومی با 10 ترک برا 10 سال زدبازی! آلبومی که سبک های مختلف رو با آهنگسازی زیبا و متفاوت مهراد و علیرضا در ده ترک متنوع توخودش جا داده و بعد از سال ها زدبازی رو دوباره به قدرت و جایگاه اصلیش تو رپ فارس برگردوند ...
قصد بزرگنمایی ندارم ولی به جرئت میشه گفت زاخارنامه با کیفیت ترین آلبوم و به نوعی بزرگترین پروژه موسیقی رپ ایران تا بحال بوده ... آلبومی که بیشترین تعداد دانلود رو در همه سایت های رپی بخود اختصاص داده! در زیر آمار دانلود و بازدید پست زاخارنامه در سایت های معتبر که مربوط به دقیقا یکماه پس از انتشار آلبوم یعنی 15 تیر بوده رو براتون قرار دادیم:
Zedbazi.net:12,500| RadioJavan.com: 733,424| Rapfa.com: 448,079| Bia2Rap.com: 272,894| 20Rap.com: 18,931|
Tehranmusic.com: 176,171| rapsong.ir: 68,844| Ahangfa.com: 169,213| 98music.com: 105,690|
Rap3da.com: 35,758| Bia2sound.com: 26,157| Fazmide.com 79,574| tak3da.com 10,489| irhits.com: 52,431| wikiseda.com:10,000
بر اساس این بررسی زاخارنامه در یک ماه نخست، فقط در چند سایت بالا بیش از دو ملیون و دویست و بیست هزار (2,220,000) دانلود داشته که این رکورد فوق العاده ای محسوب میشه (در صورتی که این بررسی کامل نیست و زاخارنامه خیلی بیشتر ازین رقم دانلود شده) که فقط خود زدبازی میتونه این رکورد رو بشکنه!
و اما نموداری از میزان استقبال مردم نسیت به ترک ها زاخارنامه اماده کردیم که نشون میده محبوب ترین آهنگ آلبوم "چرا بدی؟" هست! این نمودار بر اساس نظر سنجی سایت www.zedbazi.net هست! همچنین لازم به ذکره که ترک "تهران ماله منه" بدلیل اینکه دو ماه قبل از انتشار آلبوم منتشر شده تازگی خودشو در هنگام انتشار آلبوم از دست داده و بخاطر همین در نظرسنجی نتونست به میزان محبوبیت واقعیش رای بیاره! این در مورد ترک "سیگار صورتی" هم تا حدودی صدق میکنه!
بررسی آلبوم از لحاظ سبک راک:
در رپ فارسی و همچنین درنظر شنوندگان عزیز گروه زدبازی و مخصوصا مهراد هیدن را میتوان از پیشگامان استفاده از المان های موسیقی راک و مشتقاتش از قبیل Soft Rcok و Pop Rock دانست. همچنین در برخی از ترکها رگه هایی از گیتار الکتریک در آنها دیده میشه که بصورتی لحظه ای و کوتاه هست. در ادامه آهنگسازان دیگه ای این شیوه را پیش گرفته اند که نمونه ی ملموس و دم دستی این قضیه EP منتشر شده از حسین و صادق هست.
درحال حاضر چون درباره ی آلبوم صحبت میکنیم از ترکهای قبلا ریلیس شده از گروه میگذریم و بر تک تک ترکها زوم میکنیم. با یک نگاه سطحی و دیدن نام آهنگسازان و با داشتن اطلاعات پیشین از طرز آهنگسازی هیدن و JJ این احساس به آدم دست میدهد که باید المان ها و مشخصات موسیقی راک را در ترکهای 1-4-6-8-9-10 با آهنگسازی هیدن جست و این پیشبینی هم کاملا صحیح هست. اکنون به بررسی ترکها به ترتیب میپردازیم.
درهمان ابتدای ترک شنونده با نت هایی از گیتار بیس مواجه است. اما در ادامه ی کار طبق استایل همیشگی هیدن تم راک از آهنگ حذف میشود و خود را در انتهای ترک نشان میدهد. از دقیقه 5:10 به بعد این گیتار آکوستیک است که خود نمایی میکند و ادامه ی آن هم با شگفتی ملحق شدن الکترو گیتار با نواختن نت های زیر. که نوید از آلبومی با مشخصات تلفیقی راک/رپ میدهد.
اما این نظریه کاملا در ترکهای 3-2 و نقض میگردد.
آهنگ چهارم هرچند با مزه ای از نوع موسیقی Trance شروع میشود با این حال نیز در آهنگ تداوم میابد اما گویی هیدن طاقت نمی آورد و در دقیقه 3:52 باز هم گیتار آکوستیک را در دست میگرد و نت هایی را در سبک Spanish اجرا میکند که حالتی عمیق و ملو را به شنونده القا میکند هرچند این نت ها بسیار کوتاه هستند.
آهنگ پنجم هرچند با مضمون و تکستی که داشت از پتانسیل خوبی برای بهره بردن از موسیقی راک بود که متاسفانه JJ ازین کار پرهیز کرد.
اما ترک ششم که یکی از ترکهای شنیدنی آلبوم هست. از اسم ترک این حس به شنونده دست میدهد که چون یک آهنگ احساسی هست نسبت به دیگر ترکها رگه های بیشتری از موسیقی راک هست. اما باز هم طبق عادت همیشگی هیدن در این ترک تنها از نت های پیانو سبک Soft Rock استفاده شده است و تنها در اواخر ترک و دقیقه 3:43 هست که باز گیتار آکوستیک شروع به نواختن پیدا میکند.
ترک هفتم باز شنونده را به گمراهی میکشاند که گویا از Back Effect گیتار استفاده شده که این ملودی و نوا از نت های پیانو کار هست.
آهنگ هشتم عاری از هرگونه المان های موسیقی راک هست. شخصا نظرم بر این است که اگر هیدن در کروس آهنگ و درجایی که نت های بالا توسط خواننده خوانده میشد از الکترو گیتار استفاده میکرد جلوه ای زیبا و دلنشین بدست می آمد.
اما ترک نهم که از نظر من که خود عاشق این نوع موسیقی هستم بهترین آهنگسازی این مجموعه را داشت. ترک کاملا حال و هوای Soft Rock را دارد. از اسم آهنگ گرفته تا مضمونش. استفاده زیبا از الکترو گیتار در پس زمینه که گاها خود را در دقیقه 2:01 نشان میدهد و استفاده ی بسیار خوش ساخت از Drum و! Base
آخرین ترک این مجموعه. در این ترک هم حال و هوای Rock قابل پیشبینی هست. ترک با پیانو شروع میشود و گیتار آکوستیک در پس زمینه اجرا میگردد. باز هم کار همان فضا و انمسفر موسیقی محزون Soft Rock را دارد که انصافا آراش دارا نیز از پس بوجود آوردن این فضا به خوبی برآمده است. آهنگ با ضربات سنگین و Base های قوی روند عادی خود را طی میکند که در دقیقه 4:15 ناگهان الکترو گیتار با آن صدای قوی خود را لحظه ای بر ترک تحمیل میکند. باز هم از نظر من اگر در ادامه این قسمت هیدن از Solo ی 15-10 ثانیه ای استفاده میکرد کار بشدت شنیدنی و خاص میشد که نمونه اش را به حتم میتوان گفت در تاریخ رپ فارس ندیده ایم.
نكته اي توسط يه سري از فعالان موسيقي تو غرب بهش اشاره شده اينه كه تو رپ فارسي تمامي ي تلفيق ها اشتباه بوده و فقط اين نكته نيست كه رپ با ار اند بي تو سبك تلفيق درستي دارن
مثلا سبك جز با بلوز هم همين طور هستن
ولي ما ميبينيم كه بچه هاي زدبازي به طور كامل رپ و راك رو هم به هم تلفيق ميدن به طوري كه از لحاظ هارموني ايرادي به اين كار ها وارد نيست
مثل اين كه كار خوب زياده...ولي گوش سالم كمه!!!
بررسی جزئی ترک های آلبوم زاخارنامه:
تهران مال منه :
يكي از پايين ترين تمپو ها رو ما در اين موزيك شاهد هستيم.كه تمپوي پايين به نظر من به خواننده تو تسلط بيشتر كمك ميكنه
از لحاظ درام به علت تكراري نبودن و يه جورايي همون تركيب هميشگي(كيك.كلپ/كيك.كيك.كلپ)با يه جور نواوري طرف هستيم
همه موزيك هاي مهراد رو به نوعي پر تر از موزيك هاي عليرضا ميدونن و به نظر من دليل اين قضيه اين بوده كه موزيك هاي عليرضا تقريبا به سبك ترنس محدود شده
ترک اول که جو سنگینی را با بیس های خودش ایجاد کرده بود طعم کارهای گنگ و دیس را اندکی به شنونده میچشاند
در 3 ورس اول تقريبا تغييري مشاهده نميكنيم و اصل تغييرات در كوروس اخر و ورس اخر ميباشد
كه در كوروس اخر تغييراتي در ضرب و درام به وجود مياد كه باعث كوبنده شدن بيشتر كوروس شده و در ورس 4 ميبينيم كه به كل درام حذف شده و ضربي رو شاهد نيستيم
اجرا
مهراد هيدن:
اصلي ترين نكته در اجراي مهراد ضد ضرب خوندن مهراد در 4 بيت اول هستش طوري كه تمامي ي قافيه ها با كلپ درام همزمان اجرا ميشن...
مهراد در اجرا هاي پايين تسلط زيادي رو صداش داره و اين نكته رو بيان درست و مفهوم كلمه ها كمك ميكنه.به طوري كه نيازي به گوش دادن مجدد نيست
در ادامه مهراد به نوعي فيد اين ميكنه...طوري كه بيت به بيت اكتاو هاي بالا تر رو اجرا ميكنه
و در ادامه (زاخار اينجا حله مشكلا...) مشاهده ميكنيم درام تكميل ميشه و به نوعي اين حركت در ميزان هاي مختلف باعث جون دار تر شدن ورس میشه
كوروس
ميشه كوروس اين ترك رو 2 قسمت تقسيم كرد:
در قسمت اول در لاين هاي مختلف ما يك اجراي بالا و يك اجراي پايين داريم كه اجراي پايين به صورت بيس خونده شده
قسمت دوم كوروس همزمان با تغيير درام (تهران مال منه...تهران مال منه...) اجرا ميشه كه مهراد از تحرير دادن صرف نظر كرده و گام هاي اضافه رو با تكرار جملات پر كرده
عليرضا جي جي:
كلا از عليرضا اتنظار اجرا هاي فاني با چاشني ي ايهام دارن همه...ولي تو اين ترك عليرضا همه رو گول زده!!!
با قطع شدن درام و شروع ورس عليرضا هنر خوندنش نمايان ميشه.چون با نبودن ضرب حفظ ريتم واقعا مشكل ميشه با شروع درام و امدن ضرب آهنگ استايل عليرضا به ديفالتس خودش يعني اجراي فاني تغيير كرده!
تو اين ورس با برك هاي جالبي روبرو ميشيم كه با تغيير استايل عليرضا زيباييش دو چندان شده و ميبينيم كه جامپ هاي ريزي رو عليرضا اجرا ميكنه(ميگم ريز چون رو يك يا دو كلمه تاكيد ميكنه)
سهراب ام جي:
تن صداي سهراب طوري هستش كه به نظر من بيشتر با تمپو هاي بالا سازگار ميشه...البته اين فقط يك نظر شخصيه
بدون شك كسي كه بدون هيچ تغييري تو صداش ورسش رو اجرا ميكنه همين سهراب هستش نوع گويش و اجراي سهراب به نوعي لشه
سهراب 90 درصد اجراهاش پايين بوده و اين به خاطر تن صداش هستش تو اين ترك ميبينيم كه قافيه هاي متعدد و استايل تقريبا يكسان به نوعي ورس رو خسته كننده كرده
سياوش سيجل:
در نبود درام ميبينيم كه سياوش به بهترين شكل از پس حفظ ريتم بر اومده و هيچ از ضرب نميفته و سر ضرب اجرا ميكنه
کم شدن صدای بیت از زیر وکال سیاوش که با توجه به صدای زیر سیاوش خیلی جالب نبود
و ميبينيم كه تو اين ورس ميزان هاي كمتري نسبت به ورس هاي ديگه اجرا شد...در صورتي كه به نظر من اگر مثلا از ميزان 10 (بيت 5) درام اضافه ميشد سياوش حرف هاي بيشتري براي گفتن داشت.
خودش ميدونه خوبه:
ترك هايي كه عليرضا براي گروه از سال 85 ساخته تا به امروز به جز چند مورد متاسفانه حال و هواي تكراري به خودشون گرفته بودن
شروع كار با بريم فضا و مال هم بوديم فوق العاده بود(ميگم فوق العاده چون تا اون زمان مهراد پيانو رو ملودي ي اصلي كارهاي خودش قرار داده بود)
اما از ترك مامان بزرگ به بعد عليرضا شروع به تقليد از كار هاي خودش كرد
طوري كه اينترو ترك بي حس و مامان بزرگ شديدا مثل هم هستن.انگار همون نت ها فقط با ساز هاي ديگه اجرا شده...
بعد هم شباهت تابستون كوتاهه به زمين صافه و همين طور داستان ما به تازه شروع زندگيمونه
من اين طوري برداشت ميكنم كه عليرضا تا سال 90 تو ترك هايي كه براي گروه پروسري ميكرد از اونجايي كه بي حس و تابستون كوتاهه مورد استقبال قرار گرفته بودن دنبال تكرار موفقيت از همون راه بود به نوعي دنبال ريسك نبود
چون ميبينيم ترك هايي كه واسه سياوش و نسيم و خودش(گيتار كولي/منتظرم)ميساخت سرشار از نوع آوري بود به طوري كه بيت گيتار كولي از پيانو رول گرفته تا گيتار بيس و گيتار برقي و اكاردئون شامل ميشه
و تركي كه براي گروه تن به 10 در سال 89 ساخت هم صباي كارهايي بود كه براي گروه ميساخت
من همين ترس رو داشتم كه تو آلبوم همين اتفاق بيفته ولي...
خدا رو شكر ميبينيم كه عليرضا كاملا نواوري و كمي ريسك رو چاشني كارش كرده...كه بايد بگم مرسي كلي!
متاسفانه درام اين ترك بر عكس تهران مال منه حالت تكراري و كلاسيك به خودش گرفته
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند